Copyright © ! ♥ MoeKyuna ♥ !
środa, 4 grudnia 2013

Japońskie tytuły grzecznościowe. Jakie są między nimi różnice?



-san -chan -sama -kun -dono -senpai -sensei -shi

Wiele osób używa tych  tytułów grzecznościowych w nickach, 
ale co one tak na prawdę znaczą w języku japońskim mało kto wie. 
W tym poście chciałabym wam wyjaśnić ich znaczenie i jak powinno się ich używać (:


(czasem wymawiane jako han), 
jest to najbardziej powszechny zwrot grzecznościowy. 
W tłumaczeniu na język Polski oznacza to "Pan" lub "Pani" 
i jest powszechnie dodawany do imienia/nazwiska osoby, 
zarówno w sytuacjach formalnych i nieformalnych. 
Jednakże, oprócz użycia -san z nazwami ludzi,
 ten przyrostek jest zastosowany na wiele innych sposobów.

San może być użyty w połączeniu z rzeczownikami miejsca pracy;
 np księgarz może być nazwany honya-san ("księgarnia" + san), 
a sprzedawca ryb sakanaya-san ("sklep rybny" + san).

San jest czasami używane w nazwach firm. 
Na przykład centrum handlowe o nazwie Parco może być określane jako Parco-san
 przez inne pobliskie przedsiębiorstwa. Często jest to używane w 
książkach telefonicznych i wizytówkach w Japonii, 
gdzie nazwy firm w okolicy są napisane przy użyciu san.

San może być także przypisane do nazw zwierząt, 
a nawet przedmiotów nieożywionych. 
Na przykład, królika można by było nazwać Usagi-san. 
W tym przypadku zastosowanie słowa san będzie uważane za dziecinne.

W świecie internetowym san często zastępuje liczebnik "3", 
ponieważ liczba trzy jest zapisana jako さん i 
w języku japońskim wymawiana jako "san". 
Dla przykładu nick MoeKyuna3 może oznaczać MoeKyuna-san.




Chan jest to nieformalna wersja słowa san. 
To słodkie zdrobnienie używa się w stosunku do niemowląt,
 dzieci, młodzieży i rodziny (np. ojii-chan - dziadek; obaa-chan - babcia). 
Może być też stosowane do uroczych zwierzątek (bardzo popularne Usagi-chan) czy przyjaciół.

Chan jest używane, aby stworzyć przezwiska dla gwiazd. 
Takim przykładem może być Arnold Schwarzenegger. 
Jego trudne nazwisko zostało uproszczone i w Japonii często 
nazywa się go Shuwa-chan (シュワちゃん)

Chan jest czasami stosowane do dzieci płci męskiej, 
jeśli ich imię nie pasuje z przyrostkiem kun. 
Na przykład, chłopiec zwany Tetsuya może być 
nazwany Tetchan zamiast Tekkun (powody fonetyczne).


Kun jest przyrostkiem nieformalnym i stosowanym głównie w kierunku 
chłopców i młodszych mężczyzn z pracy/szkoły. 
Może być też używany przez przełożonych, 
gdy ci rozmawiają z podwładnymi. 
W biznesie kobiety mogą być potraktowane jako -kun.

Nauczyciele często zwracają się do swoich uczniów płci męskiej za pomocą -kun,
 podczas gdy uczennice nazywane są -san lub -chan.

W Japońskim sejmie ministrowie i politycy dostają przyrostek 
-kun przez przewodniczących (dotyczy tylko mężczyzn).
Na przykład, Jun'ichirō Koizumi
(japoński polityk, premier Japonii od 26.04.2001- 26.09.2006)
jest nazywany Koizumi Jun'ichirō kun.


Sama jest formalną wersją san. 
Przyrostek jest używany gdy rozmawiamy z osobą wyższą rangą niż my,
 oraz w reklamach gdy odnosimy się do klientów. 
Stanowi on również część zestawu fraz, 
takich jak o-kyaku-sama (klient) czy 
o-machidō-sama (przykro mi, że musiałeś czekać.)

Ponadto japońscy chrześcijanie nazywają 
Boga w modlitwie Kami-sama, a Jezusa Iesu-sama

Sama jest również wykorzystywane do ludzi uważanych 
za szczególnie atrakcyjnych i zdolnych. 
Za czasów popularności Leonardo DiCaprio zyskał pseudonim Leo-sama.

Sama stosowane jest także w adresach pocztowych i 
jest często spotykane w oficjalnych e-mailach.


Senpai jest używane w celu odnoszenia się do starszych kolegów ze szkoły,
 studiów, klubu sportowego itp. Uczniowe tej samej lub niższej 
klasy są nazywani -kohai lub -gakusei. 
Jednak kohai czasem może być uznane za nieco 
obraźliwe lub zbyt protekcjonalne.

W środowisku biznesowym 
koledzy z większym doświadczeniem są -senpai.


Sensei adresuje się do nauczycieli, lekarzy, prawników, 
polityków czy innych autorytetów.
W ten sposób pokazuje się szacunek dla kogoś, kto osiągnął pewien
poziom mistrzostwa w jakiejś umiejętności.

Jest on również używany przez fanów pisarzy, muzyków i artystów. 
Na przykład, japońscy fani mang Rumiko Takahashi
(japońska mangaka; jej dzieła to Urusei Yatsura czy InuYasha)
mogą ją nazywać Takahashi-sensei.

W japońskich sztukach walki jest to termin określający 
starszego stopniem instruktora. Zazwyczaj odnosi się 
on do osoby posiadającej 3 lub 4 dan (dan - stopień, poziom).

Terminem ō-sensei  (czcigodny mistrz) określa się założyciela
danej budo (budo - sztuka walki).


Dono i tono (oba słowa zapisane w kanji jako 殿 ) oznacza "Pan", "mistrz" lub "milord".
Ten tytuł nie jest już używany w codziennej rozmowie,
choć nadal jest używany w niektórych rodzajach korespondencji biznesowych.
Występuje również na certyfikatach i nagrodach.

Dono i tono występuje w anime i mangach i jest używane 
przez cudzoziemców, osoby starsze i osoby o niskiej kondycji, 
zwłaszcza w mangach/anime Shonen
(rodzaj mangi/anime przeznaczonych głównie dla chłopców; 
w tego rodzaju komiksach i filmach dominują walki, roboty i silni bohaterowie)


Jest to forma bardzo uprzejma używana w formalnych pismach, 
czy w odnoszeniu się do osoby, której nie znamy.

Tytuł -shi jest powszechny w mowie czytelników.
Wykorzystywany jest w dokumentach prawnych czy w czasopismach naukowych.



Bō (坊)
Jest używany w stosunku do niemowląt i małych dzieci 
(wyłącznie dla chłopców). Jest to forma bardzo pieszczotliwa.

Ue (上)
Oznacza wysoki poziom szacunku. 
chichi-ue (szacowny ojciec) haha-ue (szacowna matka).
Zwrot ten nie jest powszechny.

Heika (陛下)
Heika ma zbliżone znaczenie do wyrażenia "Jego/Jej Królewska Wysokość".
Jest dodawany do końcówki tytułu królewskiego

Denka (殿下)
Dodaje się to słowo do tytułu nieurzędującego władcy, 
ze znaczeniem podobnym do "Jego/Jej Wysokość"

Hidenka (妃殿下)
Jest adresowana do małżonki księcia i używana w 
taki sam sposób jak inne tytuły królewskie.

Kakka (閣下)
Oznacza "Ekscelencjo" i służy do nazywania szefów państw, 
ministrów, ambasadorów i innych urzędników wysokiej rangi.

Daitōryō (大統領)
Oznacza "prezydent". Najczęściej jest dołączone do opisu. 
Na przykład, Obama-Daitoryo (Prezydent Obama).

Hime (姫) 
Jest używany w odniesieniu do księżniczki.

Roshi (老师)
"stary nauczyciel", "stary mistrz"
Jest to zaszczytny tytuł używany w stosunku do
 starszego nauczyciela w buddyzmie zen.
 
Kyōshi (教士)
Zaawansowany nauczyciel.
 
Hanshi (範士)
Ekspert/ Wielki Mistrz.
 
Oyakata (親方)
Mistrz; szczególnie trener sumo.

No kimi (の君)
To przyrostek pochodzący z japońskiej historii, 
stosowany do określania Lordów i Dam.
Najbardziej znanym przykładem jest książę Hikaru Genji, 
który był nazywany "Hikaru no Kimi" (光の君). 
W dzisiejszych czasach, to przyrostek może być 
używany jako metafora dla kogoś, kto zachowuje się jak książę 
i księżniczka z czasów starożytnych.


Grafiki zostały wykonane przeze mnie w Gimpie.
Informacje w poście pochodzą z wiki, oraz od znajomych Japończyków.

21 komentarzy:

  1. No są różne od naszych ; d
    catsandwe.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń
  2. Teraz już w końcu zrozumiałam. Naprawdę przydatne to jest :3

    OdpowiedzUsuń
  3. Ciekawe ;) Kilka nowych rzeczy się dowiedziałam ^ ^ Pozdrawiam
    Akane

    OdpowiedzUsuń
  4. Świetna notka ^u^
    Shori-chan :3 o wiele bardziej urocze niż -san :)

    OdpowiedzUsuń
  5. bardzo ciekawa notka, dzięki niej wiele się dowiedziałam ! ^^
    Zapraszam do mnie :3 Reaktywacja!
    http://as-in-heaven.blogspot.com/

    OdpowiedzUsuń
  6. YaY ! Właśnie nie wiedziałam za bardzo o co w tym chodzi. xD Dzięki ! :)

    OdpowiedzUsuń
  7. Dzięki. Twój blog jest zajebisty!!! Dzięki tobie dowiedziałam się o kulturze japońskiej, która coraz bardziej mnie interesuje ^_^

    malina-miniatures.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń
  8. Miło jest dowiedziec się co oznaczają poszczególne zwroty :D

    OdpowiedzUsuń
  9. Miło się to czyta ; D Fajnie się czegoś więcej dowiedzieć ; D

    OdpowiedzUsuń
  10. Bardzo podoba mi sie ten wpis, świetnie wszystko objaśniłaś. Dziękuję !
    http://dorota-nevergiveup.blogspot.com/

    OdpowiedzUsuń
  11. Te powszechnie używane znam, te dodatkowe mnie zaskoczyły trochę.

    OdpowiedzUsuń
  12. ile tegooo :O super notka, naprawdę wysiłek jak zwykle wielki :*

    OdpowiedzUsuń
  13. Większość z nich znam, a te nowe napewno zapamiętam ^^

    OdpowiedzUsuń
  14. Przydatny post :)

    http://dream-to-be-somebody.blogspot.com/

    OdpowiedzUsuń
  15. myślałam, że nie ma większej różnicy jakiego zwrotu używamy oczywiście nie licząc -sensei :P

    OdpowiedzUsuń
  16. A ja myślałam, że tak dużych różnic nie ma. :P Ale, kiedy zaczęłam czytać "Hatsune Mix", zauważyłam, że do prawie każdego mówią inaczej... Np.
    Len-kun, Miku-chan, Rin-chan, MEIKO-chan, KAITO-san, Luka-san, do Miku nauczycielki Sensei, a np. Len mówi do koleżanki z wyższej klasy mówi Senpai. Teraz w końcu to rozumiem. (^_^)

    OdpowiedzUsuń
  17. Także napisałam na ten temat :D
    Bardzo pomocna notka ogólnie :3
    Zapraszam ^^
    kawaiichanijednorozce.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń

여러분의 소중한 의견을 남겨 주세요!

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...