Copyright © ! ♥ MoeKyuna ♥ !
wtorek, 31 grudnia 2013

Japoński Nowy Rok



Dziś żegnamy stary 2013 rok (:
Dla jednych pomyślny, dla drugich pechowy.
W europie świętujemy to wydarzenie bardzo hucznie organizując
przyjęcia domowe, czy wychodząc na dyskoteki i bale.
Otwieramy szampana, wypuszczamy w niebo kolorowe fajerwerki...
Ale jak ten dzień obchodzony jest w Japonii?
Dowiecie się poniżej ^^

pierwotnie był to pierwszy miesiąc kalendarza księżycowego.
Obecnie jednak są to pierwsze trzy dni w pierwszym tygodniu stycznia.
Shōgatsu (lub z przedrostkiem honoryfikatywnym "o" oshōgatsu (お正月))
uważany jest za początek japońskiego Nowego Roku
i jest to jeden z najważniejszych wydarzeń roku w Japonii.



Przed rozpoczęciem okresu Meiji
 ( „epoka światłych rządów”
– nazwa okresu panowania cesarza Mutsuhito,
od 8 września 1868 do 30 lipca 1912)
data japońskiego Nowego Roku oparta była na chińskim kalendarzu księżycowym,
podobnie jak koreański i wietnamski nowy rok. Jednak od 1873 roku,
pięć lat po restauracji Meiji, Japonia przyjęła kalendarz gregoriański i
pierwszy dzień stycznia stał się oficjalną datą.
Do tej pory tylko na wyspach Ryukyu Nowy Rok
nadal oparty jest na chińskim kalendarzu księżycowym.



Japończycy jedzą specjalny wybór potraw o nazwie Osechi-ryori (御節料理) .
Składa się one z gotowanych wodorostów  (昆布 konbu)
ciasteczek rybnych (蒲鉾 kamaboko)
ziemniaczanego puree z kasztanem (栗 きんとん kurikinton)
duszonych korzeni łopianu (金 平 牛蒡 kinpira gobo)
i posłodzonej czarnej fasoli (黒豆 kuromame).
Te dania są słodkie, kwaśne i suche, aby mogły się długo utrzymać
bez zamrażania (jest to tradycja kulinarna, gdy wiele gospodarstw domowych
nie posiadało lodówki a sklepy były zamykane na święta).
Istnieje wiele odmian osechi i niektóre pokarmy spożywane w
jednym regionie nie są spożywane w innych miejscach
(lub uważane za niefortunne, a nawet zakazane).

Innym popularnym daniem jest ozōni (お 雑煮).
zupa z ciasta ryżowego mochi i innych składników,
które różnią się w zależności od różnych regionów Japonii.

Aby dać naszemu żołądkowi odpocząć, 7 dnia stycznia
(dzień znany jako jinjitsu (人日) dosłownie "dzień człowieka",
jest jednym z pięciu sezonowych festiwali (五節句 gosekku) )
przyrządza się zupę ziołowo-ryżową  (七草粥 nanakusa-gayu).



O północy 31 grudnia, we wszystkich buddyjskich świątyniach w całej
Japonii dzwonią dzwony w sumie 108 razy. Symbolizuje
to 108 ludzkich grzechów buddyjskiej wiary.
Główną atrakcją jest  Juya No Kane (除夜の鐘),
Japończycy wierzą, że bicie dzwonów może
oczyścić ich z grzechów w poprzednim roku.




Nowy Rok w Japonii oznacza zwrócenie szczególnej uwagi na coś,
co po raz pierwszy odbywa się w nowym roku.


Hatsuhinode (初日の出) - to pierwszy wschód słońca w roku.
Przed wschodem słońca, w dniu 1 stycznia, ludzie często jeżdżą na wybrzeża
lub wspinają się na górę, tak aby mogli zobaczyć pierwszy świt nowego roku.


Hatsumōde  (初詣) - pierwsza podróż do świątyni. Wiele osób odwiedza sanktuarium
o północy w dniu 31 grudnia i czasem 1 stycznia. Jeśli pogoda
jest sprzyjająca ludzie często ubierają się w kimona.

Oprócz tych dwóch rozwiązań wymienionych powyżej spotyka się także
pierwszy sen (初 梦 hatsuyume)
pierwszy list ( 初便り hatsudayori)
pierwszą pracę w nowy rok (仕事始め shigotohajime)
pierwszy trening ( 稽古 始め keiko hajime)
czy pierwszą ceremonię parzenia herbaty (初釜 hatsugama).




Na nowy rok, Japończycy mają zwyczaj dawania pieniędzy na dzieci.
Jest to znane jako otoshidama (お年玉). Pieniądze dawane są
w małych zdobionych kopertach zwnych pochibukuro (ポチ袋).
Iloś pieniędzy zależy od wieku dziecka, ale zazwyczaj jest taka sama, jeśli
rodzina ma więcej niż jedno dziecko (nikt nie czuje się wtedy zlekceważony).




Koniec grudnia i początek stycznia to najbardziej ruchliwy
czas dla japońskich urzędów pocztowych.
Japończycy mają zwyczaj wysyłania kartek na Nowy Rok
(年 贺 状nengajō) do swoich przyjaciół i krewnych.
Japończycy wysyłają swoje pocztówki tak, aby dotarły w dniu 1 stycznia.
Poczta gwarantuje dostarczenie takiej kartki w terminie,
jeśli zostanie ona wysłana do połowy grudnia.
Kartka musi mieć też specjalne oznaczenie słowem -nengajō.
Aby kartki doszły na czas poczta zatrudnia na ten okres studentów zaocznych.

Pocztówki nie powinno się wysyłać, jeśli w ciągu roku ktoś w rodzinie zmarł.
W tym wypadku rodzina zmarłego wysyła do znajomych i rodziny widokówkę
z napisem mochū Hagaki (喪中葉書, żałobna pocztówka),
która informuje ich, aby nie wysyłali pocztówki noworocznej z szacunku dla zmarłych.


Japończycy mają również swoje własne gry noworoczne.
Należą do nich:

Hanetsuki (羽根突き)
tradycyjna gra japońska, przypominająca badminton bez siatki

Takoage
jest to latawiec z tradycyjnymi japońskimi wzorami.

Sugoroku (双六)
jest to japońska gra planszowa. Gra się w nią podobnie jak
w tryktrak, z wyjątkiem kilku różnic.

Fukuwarai (福笑い)
gra polegająca na przypinaniu różnych części twarzy
(oczy, brwi, nos, usta) na pustą twarz,
aby wyszły zabawne rezultaty. Gra dla dzieci.

Karuta (かるた)
japońska gra karciana. Gra się kartami z fragmentami 100 poematów.
Głównym celem karuty jest odebranie przeciwnikowi kart.




Szczęśliwego Nowego Roku!! ^^
Akemashite Omedetou gozaimasu. (formalne)
あけましておめでとうございます.
Akemashite Omedetou. (na co dzień)
あけ まし て おめでとう.



Źródła:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Epoka_Meiji
http://pl.wikipedia.org/wiki/Hanetsuki
http://anime-wiki.pl/wiki/Karuta
http://en.wikipedia.org/wiki/Japanese_New_Year
http://www.cis.doshisha.ac.jp/kkitao/library/student/04/practicum/matsuo32.htm
+ moja przyjaciółka z Japonii.
środa, 4 grudnia 2013

Japońskie tytuły grzecznościowe. Jakie są między nimi różnice?



-san -chan -sama -kun -dono -senpai -sensei -shi

Wiele osób używa tych  tytułów grzecznościowych w nickach, 
ale co one tak na prawdę znaczą w języku japońskim mało kto wie. 
W tym poście chciałabym wam wyjaśnić ich znaczenie i jak powinno się ich używać (:


(czasem wymawiane jako han), 
jest to najbardziej powszechny zwrot grzecznościowy. 
W tłumaczeniu na język Polski oznacza to "Pan" lub "Pani" 
i jest powszechnie dodawany do imienia/nazwiska osoby, 
zarówno w sytuacjach formalnych i nieformalnych. 
Jednakże, oprócz użycia -san z nazwami ludzi,
 ten przyrostek jest zastosowany na wiele innych sposobów.

San może być użyty w połączeniu z rzeczownikami miejsca pracy;
 np księgarz może być nazwany honya-san ("księgarnia" + san), 
a sprzedawca ryb sakanaya-san ("sklep rybny" + san).

San jest czasami używane w nazwach firm. 
Na przykład centrum handlowe o nazwie Parco może być określane jako Parco-san
 przez inne pobliskie przedsiębiorstwa. Często jest to używane w 
książkach telefonicznych i wizytówkach w Japonii, 
gdzie nazwy firm w okolicy są napisane przy użyciu san.

San może być także przypisane do nazw zwierząt, 
a nawet przedmiotów nieożywionych. 
Na przykład, królika można by było nazwać Usagi-san. 
W tym przypadku zastosowanie słowa san będzie uważane za dziecinne.

W świecie internetowym san często zastępuje liczebnik "3", 
ponieważ liczba trzy jest zapisana jako さん i 
w języku japońskim wymawiana jako "san". 
Dla przykładu nick MoeKyuna3 może oznaczać MoeKyuna-san.




Chan jest to nieformalna wersja słowa san. 
To słodkie zdrobnienie używa się w stosunku do niemowląt,
 dzieci, młodzieży i rodziny (np. ojii-chan - dziadek; obaa-chan - babcia). 
Może być też stosowane do uroczych zwierzątek (bardzo popularne Usagi-chan) czy przyjaciół.

Chan jest używane, aby stworzyć przezwiska dla gwiazd. 
Takim przykładem może być Arnold Schwarzenegger. 
Jego trudne nazwisko zostało uproszczone i w Japonii często 
nazywa się go Shuwa-chan (シュワちゃん)

Chan jest czasami stosowane do dzieci płci męskiej, 
jeśli ich imię nie pasuje z przyrostkiem kun. 
Na przykład, chłopiec zwany Tetsuya może być 
nazwany Tetchan zamiast Tekkun (powody fonetyczne).


Kun jest przyrostkiem nieformalnym i stosowanym głównie w kierunku 
chłopców i młodszych mężczyzn z pracy/szkoły. 
Może być też używany przez przełożonych, 
gdy ci rozmawiają z podwładnymi. 
W biznesie kobiety mogą być potraktowane jako -kun.

Nauczyciele często zwracają się do swoich uczniów płci męskiej za pomocą -kun,
 podczas gdy uczennice nazywane są -san lub -chan.

W Japońskim sejmie ministrowie i politycy dostają przyrostek 
-kun przez przewodniczących (dotyczy tylko mężczyzn).
Na przykład, Jun'ichirō Koizumi
(japoński polityk, premier Japonii od 26.04.2001- 26.09.2006)
jest nazywany Koizumi Jun'ichirō kun.


Sama jest formalną wersją san. 
Przyrostek jest używany gdy rozmawiamy z osobą wyższą rangą niż my,
 oraz w reklamach gdy odnosimy się do klientów. 
Stanowi on również część zestawu fraz, 
takich jak o-kyaku-sama (klient) czy 
o-machidō-sama (przykro mi, że musiałeś czekać.)

Ponadto japońscy chrześcijanie nazywają 
Boga w modlitwie Kami-sama, a Jezusa Iesu-sama

Sama jest również wykorzystywane do ludzi uważanych 
za szczególnie atrakcyjnych i zdolnych. 
Za czasów popularności Leonardo DiCaprio zyskał pseudonim Leo-sama.

Sama stosowane jest także w adresach pocztowych i 
jest często spotykane w oficjalnych e-mailach.


Senpai jest używane w celu odnoszenia się do starszych kolegów ze szkoły,
 studiów, klubu sportowego itp. Uczniowe tej samej lub niższej 
klasy są nazywani -kohai lub -gakusei. 
Jednak kohai czasem może być uznane za nieco 
obraźliwe lub zbyt protekcjonalne.

W środowisku biznesowym 
koledzy z większym doświadczeniem są -senpai.


Sensei adresuje się do nauczycieli, lekarzy, prawników, 
polityków czy innych autorytetów.
W ten sposób pokazuje się szacunek dla kogoś, kto osiągnął pewien
poziom mistrzostwa w jakiejś umiejętności.

Jest on również używany przez fanów pisarzy, muzyków i artystów. 
Na przykład, japońscy fani mang Rumiko Takahashi
(japońska mangaka; jej dzieła to Urusei Yatsura czy InuYasha)
mogą ją nazywać Takahashi-sensei.

W japońskich sztukach walki jest to termin określający 
starszego stopniem instruktora. Zazwyczaj odnosi się 
on do osoby posiadającej 3 lub 4 dan (dan - stopień, poziom).

Terminem ō-sensei  (czcigodny mistrz) określa się założyciela
danej budo (budo - sztuka walki).


Dono i tono (oba słowa zapisane w kanji jako 殿 ) oznacza "Pan", "mistrz" lub "milord".
Ten tytuł nie jest już używany w codziennej rozmowie,
choć nadal jest używany w niektórych rodzajach korespondencji biznesowych.
Występuje również na certyfikatach i nagrodach.

Dono i tono występuje w anime i mangach i jest używane 
przez cudzoziemców, osoby starsze i osoby o niskiej kondycji, 
zwłaszcza w mangach/anime Shonen
(rodzaj mangi/anime przeznaczonych głównie dla chłopców; 
w tego rodzaju komiksach i filmach dominują walki, roboty i silni bohaterowie)


Jest to forma bardzo uprzejma używana w formalnych pismach, 
czy w odnoszeniu się do osoby, której nie znamy.

Tytuł -shi jest powszechny w mowie czytelników.
Wykorzystywany jest w dokumentach prawnych czy w czasopismach naukowych.



Bō (坊)
Jest używany w stosunku do niemowląt i małych dzieci 
(wyłącznie dla chłopców). Jest to forma bardzo pieszczotliwa.

Ue (上)
Oznacza wysoki poziom szacunku. 
chichi-ue (szacowny ojciec) haha-ue (szacowna matka).
Zwrot ten nie jest powszechny.

Heika (陛下)
Heika ma zbliżone znaczenie do wyrażenia "Jego/Jej Królewska Wysokość".
Jest dodawany do końcówki tytułu królewskiego

Denka (殿下)
Dodaje się to słowo do tytułu nieurzędującego władcy, 
ze znaczeniem podobnym do "Jego/Jej Wysokość"

Hidenka (妃殿下)
Jest adresowana do małżonki księcia i używana w 
taki sam sposób jak inne tytuły królewskie.

Kakka (閣下)
Oznacza "Ekscelencjo" i służy do nazywania szefów państw, 
ministrów, ambasadorów i innych urzędników wysokiej rangi.

Daitōryō (大統領)
Oznacza "prezydent". Najczęściej jest dołączone do opisu. 
Na przykład, Obama-Daitoryo (Prezydent Obama).

Hime (姫) 
Jest używany w odniesieniu do księżniczki.

Roshi (老师)
"stary nauczyciel", "stary mistrz"
Jest to zaszczytny tytuł używany w stosunku do
 starszego nauczyciela w buddyzmie zen.
 
Kyōshi (教士)
Zaawansowany nauczyciel.
 
Hanshi (範士)
Ekspert/ Wielki Mistrz.
 
Oyakata (親方)
Mistrz; szczególnie trener sumo.

No kimi (の君)
To przyrostek pochodzący z japońskiej historii, 
stosowany do określania Lordów i Dam.
Najbardziej znanym przykładem jest książę Hikaru Genji, 
który był nazywany "Hikaru no Kimi" (光の君). 
W dzisiejszych czasach, to przyrostek może być 
używany jako metafora dla kogoś, kto zachowuje się jak książę 
i księżniczka z czasów starożytnych.


Grafiki zostały wykonane przeze mnie w Gimpie.
Informacje w poście pochodzą z wiki, oraz od znajomych Japończyków.
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...